Polikistik Over Sendromu (PKOS) üreme hormonlarında dengesizliğe neden olan bir sağlık durumudur. Bu hormonal dengesizlik, adet döngünüzün bir parçası olarak yumurtlamayı bozabilir. Yaklaşık her 10 kadından 1'inde PKOS görülebilmekle birlikte üreme dönemindeki kadınlarda en sık görülen endokrin bozukluktur. PKOS; adet olamama, düzensiz adetler, Yüzde, göğüste ve sırtın üst kısmında akne, incelen saçlar, kilo alımı, ciltte koyulaşma, yüzde, çenede veya vücudun erkeklerde genellikle kıl bulunan bölgelerinde aşırı kıllanma gibi bir dizi belirtiye neden olabilir.
Her kadının PKOS belirtileri farklı olsa da, aşırı tüylenme şikâyeti çok yaygındır. PKOS nedeniyle vücudunuzda aşırı kıllanma varsa ve bu sizi rahatsız ediyorsa, yapabileceğiniz birkaç şey var. İşte bilmeniz gerekenler.
PKOS neden yüzde kıllanma artışına neden olur?
Polikistik Over Sendromunun en önemli özelliklerinden biri normalden daha yüksek salgılanan androjen hormon seviyesidir. Bu hormonlar, bu hastalarda gördüğümüz akne ve yüzdeki kıllanma gibi belirtilere neden olur. Androjen hormonların saç köklerini normalde olduğundan daha fazla uyarır. Tüm kadınların yüzlerinde vellus kılları (şeftali tüyleri) varken, androjen hormonları kıl foliküllerinin terminal kıllar olarak bilinen, kafa derisinde, koltuk altlarında ve genital bölgelerde bulunan kıllar gibi daha koyu ve kalın kıllar üretmesine neden olur. Sonuç olarak bu bölgelerde daha koyu, kalın kıllara sahip olabilirsiniz.
O zaman çene veya yüzün diğer bölgelerinde kalın kıllarına sahip olmak olası bir PKOS belirtisi mi?
Olabilir, ancak kesin olduğu anlamına gelmez. Hirsutizm dediğimiz bu duruma neden olabilecek başka hastalıklar da vardır. Bunlar:
- Cushing Sendromu. Bu, vücudunuzun çok fazla kortizol hormonuna maruz kalması ya da prednizon gibi ilaçlarla maruz kalması sonucu ortaya çıkan bir durumdur.
- Konjenital adrenal hiperplazi. Bu, adrenal bezlerinizin kortizol ve androjen dahil olmak üzere anormal seviyelerde steroid hormonları ürettiği kalıtsal bir durumdur.
- Bazı ilaçlar aşırı tüylenmeye neden olabilir.
- Tümör. Nadiren de olsa yumurtalıklarınızda veya böbreküstü bezlerinizde androjen salgılayan bir tümör aşırı tüylenmeye neden olabilir.
Sonuç olarak, çenenizde veya yüzünüzde kıllanma oluştuysa doktorunuza danışmanız gerekmektedir. Altta yatan başka bir neden olmadığından emin olmak için bir jinekolog veya dermatolog ile görüşülmesi uygundur.
PKOS’da yüz tüylenmesi önlenebilir veya geri döndürülebilir mi?
PKOS teşhisi erken konulur ve uygun tedavi uygulanırsa, yüzdeki tüylenmenin önlenmesinin mümkün olabilir. Ancak çoğu zaman insanlar aşırı tüylenme veya düzensiz adet dönemleri sorunu ortaya çıkana kadar bu hastalığa sahip olabileceklerini fark edemezler. PKOS olup olmadığınızı saptayan tek bir test yoktur, ancak doktorunuz size tanı koymak için bazı adımlar izleyecektir:
- Fiziksel muayene
- Yumurtalıklarınızı kist açısından incelemek için pelvik ultrason
- Androjen hormonu seviyenizi kontrol etmek için kan testleri
PKOS'unuzu tedavi etmek aşırı yüz tüylerinden kurtulmanıza yardımcı olabilir. Dolaşımdaki testosteron miktarını azaltmaya yardımcı olmak için öncelikle hastalığın iyi yönetilmesi gerekir. Bunun için iyi beslenmek, düzenli egzersiz yapmak ve şeker miktarını azaltmak gibi yaşam tarzı değişikliklerinin yanı sıra bazı ilaçların da alınması gerekmektedir. PKOS tedavisi için seçenekler
- Doğum kontrol ilacı: Adet döneminizin daha düzenli olmasına yardımcı olabilir ve yüzünüzdeki ve vücudunuzdaki sivilceleri iyileştirebilir.
- Anti-androjen ilaçlar: Bu ilaçlar androjenlerin etkisini bloke eder ve başınızdaki saç dökülmesini, vücut kıllarının büyümesini ve akneyi azaltmaya yardımcı olabilir.
- Metformin: Metformin yumurtlamayı artırarak adet sıklığınızı dengelemek için kullanılabilir.
- Topikal kremler
PKOS nedeniyle yüzümdeki tüylerden nasıl kurtulurum?
PKOS nedeniyle yüzünüzdeki tüylerden kurtulma yöntemleri, başka nedenlerden dolayı istenmeyen tüylerden kurtulmaya benzerdir. İlaç kullanmak bu tüylerden kurtulmanıza yardımcı olabilir ancak istenmeyen tüylerden kurtulmanın için diğer geleneksel yolları da deneyebilirsiniz.
Dirençli yüz kılları için lazer epilasyon harika bir seçenektir. Tüyleri almanın etkili ve kalıcı bir yoludur. Lazer epilasyonu tercih etmiyorsanız ağda, tıraş, cımbız, iplik, elektroliz, renk açma gibi diğer yöntemler de kullanılabilir.